Evenementen

De concerten in de houtwerkplaats van Piet Hein Eek zijn inmiddels een vaste waarde in het TROMP festival. Deze keer klonk er tussen het hout van de werkplaats muziek geschreven voor de houten toetsen van de marimba én voor TROMP-laureaat Ramon Lormans. Sinds hij in 2006 de derde prijs won in het concours is Ramon een gevierde gast in het TROMP festival, maar ook in het internationale slagwerkveld. Hij staat bekend als marimbaspecialist, is hoofdvakdocent marimba aan de conservatoria van Amsterdam en Rotterdam, geeft masterclasses over de hele wereld en afgelopen jaar werd hij door marimbafenomeen Keiko Abe uitgenodigd voor een gezamenlijke tour door Japan.

Programma

Nik Bärtsch *1971 - Modul 11 (2000)

Anthony Fiumara *1968 - uit: An Index of Wood (2017):

• 1 Singing and Disembodied
• 5 Steady, in a Continuous Flow

Anja Plaschg (Soap & Skin) *1990 - An Index of Wood: TURN (2018)

Aart Strootman *1987 - Shattered Canon #1 (2017)

BÄRTSCH
‘Ritual Groove Music, de naam van het debuutalbum van de Zwitserse componist Nik Bärtsch, wijst op het fundamentele concept van zijn muzikale denken. Zijn muziek toont grote affiniteit met de archi-tectonisch georganiseerde ruimte en wordt geleid door compositorische principes als herhaling en verkorting, evenals door in elkaar grijpende ritmes. Je kunt een mu-ziekstuk van hem binnenlopen en er in wonen als in een kamer. Het beweegt vooruit en verandert van vorm door obsessieve, cirkelende bewegingen, door  gebruikmaking van verschillende maatsoorten en microwisselwerkingen. De aandacht van de luisteraar wordt getrokken naar minimale variaties en fraserin-gen. In het algemeen componeert Bärtsch met wat hij ‘modules’ noemt: muzikale structuren gebaseerd op het herhalen van bepaalde elementen die de luisteraar doen denken aan de pulserende patronen van minimal music. Maar anders is, dat de stukken van Bärtsch worden voortgedreven door ritme en maat, eerder dan door puls.’

‘De wijze waarop ik onze ‘modules’ ritmisch organiseer,’ schrijft Bärtsch, ‘is meer gerelateerd aan bepaalde componeerstrategieën van Stravinsky en Ligeti, funk of bepaalde soorten rituele muziek dan aan het traditionele minimalisme dat ertoe neigt een meer lineair soort ritmisch pointillisme te benutten. Bij ons draagt het ritme de dramaturgie: ons interesseert hoe we het kunnen uitspinnen plus zijn potentieel als akoestische puzzle.’ Nik Bärtsch componeerde  Modul 11 voor piano; Ramon Lormans bewerkte het voor marimba.

FIUMARA
Over An Index of Wood, een opdrachtwerk uit 2017 voor Ramon Lormans, schrijft de componist Anthony Fiumara zelf: ‘De houten toetsen van de marimba zien eruit alsof ze vers gekapt zijn – het instrument klinkt wat mij betreft ook zoals de bomen in een woud zouden moeten klinken Met Index of Wood wilde ik een catalogus maken, een kleine atlas van houten klanken.’

Lormans speelt vandaag het eerste en het laatste deel van dit werk. ‘In No. 1 heb ik de liefdesballade Rose, Liz van Guillaume de Machaut onderworpen aan allerlei uitrekkingen,’ aldus Fiumara, ‘en ik vertaalde de drie oorspronkelijke stemmen naar de vier stokken op de marimba. Door de continue tremoli lijkt dit stuk op een nerveuze manier van zingen.– No. 5 is het snelste deel. Dat wil zeggen: de noten zijn snel, maar de harmonieën lijken meer op die van een lied met coupletten en refreinen. De topnoten zijn hier stippen die je in gedachten, als je er een klinkend potlood op los zou laten, door kunt trekken tot lijnen.

PLASCHG (SOAP&SKIN)
De Oostenrijkse singer/songwriter Anja Plaschg was er vroeg bij. Zeventien was deze in 1990 op een boerderij in Gnas in de zuidelijke deelstaat Stiermarken geboren musicienne toen ze haar eerste EP maakte. De titel Soap&Skin gebruikte ze voortaan ook als haar artiestennaam. Op haar achttiende verscheen het debuutalbum Lovetune forVacuum, met songs die ze vanaf haar vijftiende had gemaakt; het kwam in de top 5 charts van Oostenrijk en werd internationaal uitgebracht. De kritiek vergeleek Plaschg met vrouwelijke artiesten als Cat Power, Kate Bush en Björk. Na het winnen van de European Breaker Borders, besloot de nog steeds zeer jonge Plaschg het een jaar wat kalmer aan te doen maar al snel, in 2012, maakte zij nóg een debuut: als actrice in de film Stilleben van Sebastian Reise. Halverwege 2018 verscheen pas haar derde album, na het muziekbedrijf even de rug toe te hebben gekeerd om tijd te hebben voor haar persoonlijke ontwikkeling. Aanknopend bij An Index of Wood van Fiumara vloeide haar dit jaar ook An Index of Wood: TURN uit de pen.

STROOTMAN
‘Op zeker moment,’ aldus de Nederlandse, in 1987 geboren componist en instrumentontwerper Aart Strootman, ‘vroeg Ramon mij of ik een marimbakwartet wilde schrijven voor zijn slagwerkacademie Percussion Friends. Aangezien ik al langere tijd prettig met hem werk, was mijn antwoord onmiddellijk ‘ja.’ Ik componeerde Shattered Canon #1 tijdens een vlucht van Zürich naar Beijing. Ik begon te schrijven zodra ik in het vliegtuig zat en hield niet meer op voor het af was – en ik mijn bestemming had bereikt. Het begin is een soort caleidoscoop waar elke marimba hetzelfde materiaal op een andere manier varieert – dit is eigenlijk een onregelmatige canon, een ‘shattered canon’ (verbrijzelde canon), vandaar de titel van het stuk. Het tweede deel werd geïnspireerd door dansmuziek, een muzikaal patroon dat geen kop en staart lijkt te hebben, dat ik uitwerk tot het uit de hand loopt.’

Download hier de complete programmatoelichting.